Diament
Diament – bardzo rzadki minerał z gromady pierwiastków rodzimych. Nazwa pochodzi od stgr. adamantos, łac. diamentum) = „niepokonany, niezniszczalny” i nawiązuje do wyjątkowej twardości tego minerału. Jest najtwardszą znaną substancją z występujących w przyrodzie.
Po raz pierwszy diament spalił pod szklanym kloszem Antoine Lavoisier, używając promieni słonecznych skupionych soczewką. Udowodnił w ten sposób, że diament to czysty węgiel.
Właściwości
- Ma dobrą przewodność cieplną (wynikającą z efektywnego przewodnictwa fononowego): 2000 W/(m•K).
- Jest izolatorem (z wyjątkiem diamentu niebieskiego, będącego półprzewodnikiem).
- Jest trudno topliwy (około 3500°C) i odporny na działanie kwasów i zasad .
- Może zawierać wrostki innych minerałów.
Tworzy zazwyczaj niewielkie kryształy przyjmujące postać ośmiościanu, rzadziej sześcianu. Duża część kryształów ma zaokrąglone kształty oraz wykazuje zbliźniaczenia. W przyrodzie stanowi jedną z sześciu – obok grafitu, fulerenów, nanopianki, nanorurek i grafenu – odmian alotropowych węgla. Przeźroczysty diament zwykle zawiera śladowe ilości azotu, glinu, boru, manganu, krzemu, magnezu, chromu.
Są w nim spotykane różne wrostki mineralne reprezentowane przez: oliwin, granat, pirop, pirotyn, ilmenit, rutyl, grafit, diopsyd, spinel oraz wcześniej wykrystalizowane diamenty. Rodzaj tych inkluzji pozwala na precyzyjne określenie miejsca pochodzenia danego kamienia.
Jego powierzchnię można zarysować tylko przy pomocy innego diamentu. Mimo niezwykłej twardości jest bardzo kruchy.
Ze względu na cechy zewnętrzne wyróżnia się kilka typów diamentów:
- bort – występuje w postaci nieregularnych zrostów ziarnistych, drobnokrystalicznych skupień
- ballas – włóknisto-promieniste skupienia kryształów diamentu, występuje zwykle z bortem
- lonsdaleit – odmiana diamentu występująca w meteorytach, o sieci regularnej z licznymi defektami
- karbonado – zwany też czarnym diamentem, występuje w postaci drobnoziarnistych, porowatych skupień zabarwionych na czarno, szaro lub ciemnozielono, o różnej wielkości (aż do wielkości jaja), przypominających z wyglądu koks (spotykanych przede wszystkim w Bahii w Brazylii).
Encyklopedia Jubilerstwa
